Praktijkleren
Praktijktrajecten, leerprogramma's van formaat
Een doorbraak in professionele ontwikkeling
In de hedendaagse snel veranderende arbeidsmarkt is voortdurende professionele ontwikkeling onmisbaar. Voor ondersteuners, begeleiders en (zorg)professionals vormen de vraag- en praktijkgestuurde 'Leerprogramma's van Formaat' als praktijktrajecten een cruciale schakel in deze evolutie. Deze praktijktrajecten zijn ontworpen om deelnemers praktische kennis bij te brengen en hen vooral uit te rusten met praktische vaardigheden en inzichten die direct toepasbaar zijn in hun dagelijkse werkzaamheden binnen de diverse werk- en beroepspraktijken .
De essentie van praktijksituaties - casuïstiek-leren - in praktijktrajecten
Casuïstiek-leren staat centraal in het concept van praktijkleren. Deze methode stelt professionals in staat om aan de hand van real-life situaties te leren, waardoor de kloof tussen theorie en praktijk aanzienlijk wordt verkleind. Door actief problemen te analyseren en oplossingen te bedenken, ontwikkelen deelnemers niet alleen hun praktische kennis, maar ook hun probleemoplossend vermogen en creativiteit.
Bouwstenen van Praktijkleren
Binnen de 'Leerprogramma's van Formaat' wordt in de leertrajecten onderscheid gemaakt tussen drie praktijkgerichte kernleerelementen en enkele inleidende en uitleidende elementen. Samen vormen ze de integrale 'samen-en-anders' aanpak van praktijkleren.
Orientatiebijeenkomst
De orientatiebijeenkomst is bedoeld om in een kennismaking met het leertraject vast te stellen of de leervraag en het leeraanbod voldoende op elkaar aansluiten. En of de aanpak van PRAKTIJKLEREN een passende leer- en presteeraanpak is die past bij de potentiele deelnemer (opleidingskandidaat). Om pas daarna te besluiten om wel of niet deel te nemen aan het leertraject. Een 'Praktijk checklist' is beschikbaar om de potentiele deelnemer (opleidingskandidaat) te ondersteunen bij het toetsen en beoordelen van de passendheid.
Introductiebijeenkomst
De introductiebijeenkomst is te beschouwen als een aftrap van het leertraject waarin enerzijds het leertraject op hoofdlijnen wordt doorgenomen en de leermiddelen kort en bondig worden toegelicht. Anderzijds wordt tijdens de introductiebijeenkomst de 'Praktijk Animo' afgenomen en krijgt de potentiele deelnemer (opleidingskandidaat) een persoonlijk rapport over zijn/haar Animo voor het oleertraject (en Praktijkleren). Deze test kan ook gezien worden als een ontwikkelingsgericht assessment.
Bijeenkomsten
De kernbijeenkomsten van het leertraject bestaat uit een drietal soorten bijeenkomsten die logisch, samenhangend en opbouwend zijn uitgewerkt. Steeds is het leerproces ingericht rondom een Praktijksituatie (casus) en wordt er toegewerkt naar een succesvolle uitvoering en afronding van een presteerproces. Zo worden formeel, informeel en organisatiegericht (systeem) leren met elkaar verbonden zijn en aan elkaar gekoppeld v.w.b. de koppeling van leer- en presteerprocessen..
Trainingsbijeenkomsten:
Het eerste element bestaat uit trainingsbijeenkomsten (formeel leren). Deze sessies zijn erop gericht de deelnemers de noodzakelijke praktijkgerichte theoretische kennis en vaardigheden aan te reiken. Centraal staat de ontwikkeling van 'Praktijkkennis' in de trainingen. Ervaren praktijkdocenten leggen complexe concepten uit aan de hand van herkenbare voorbeelden, waardoor de inhoud toegankelijk en begrijpelijk wordt voor iedere deelnemer. En er daarmee praktijkkennis beschikbaar komt op een hoger werkniveau en/of breder werkgebied.
Praktijkbijeenkomsten:
Praktijkbijeenkomsten vormen het tweede element (informeel leren). Deze sessies zijn ontworpen om de kloof tussen theorie en praktijk verder te dichten. Deelnemers krijgen de kans om onder begeleiding van (interne) praktijkdocenten en/of praktijkbegeleiders het geleerde in praktijk te brengen, waardoor zij direct ervaren wat de impact van hun handelen kan zijn in realistische praktijksituaties. In praktijkbijeenkomsten wordt de transfertijd van het zelfstandig kunnen toepassen van het geleerde in bekende en/of nieuwe 'Praktijksituaties' verkleind en daarmee de inzetbaar van potentiele deelnemer (opleidingskandidaat) direct vergroot.
Expertbijeenkomsten:
Het derde en een na laatste element bestaat uit de expertbijeenkomsten (organisatie- en/of systeemleren). Deze sessies bieden een unieke kans voor deelnemers om dieper in te gaan op specifieke thema's met behulp van vooraanstaande experts uit het veld. De samenhang van het geleerde geintregeerd in een groter geheel zodat men ook de samenhang met andere onderdelen beter kan begrijpen en/of kan duiden. Dit bevordert niet alleen de diepgang van het leerproces, maar stimuleert ook de uitwisseling van innovatieve ideeën en best practices. Met deze 'Praktijkintegratie' beogen we uiteindelijk een grotere leerimpact te bewerkstelligen.
Reflectiebijeenkomsten:
Het vierder en laatste element betreft de evaluatie van het leertraject waarbij er aandacht is voor het leerproces (manieren), de leerinhoud (situaties) en de leerprocedures (toetsing en beoordeling). Een korte en bondige digitale evaluatie van het leertraject gaat vooraf aan de uitvoering van een reflectiebijeenkomst middels een online-meeting. De uitkomsten van de digitale evaluatie wordt online gepresenteerd en met een mentimeter presentatie evalueren we de 'Praktijkprestaties'.
Training en begeleiding door Praktijkdocenten
De rol van praktijkdocenten binnen de 'leerprogramma's van formaat' mag niet worden onderschat. Deze ervaren professionals brengen niet alleen essentiële kennis op een integrale manier praktijkgericht over, maar zorgen ook voor een veilige leeromgeving waarin deelnemers zich vrij voelen om vragen te stellen en te experimenteren. Door hun diepgaande kennis van de praktijk zijn zij in staat om deelnemers effectief te begeleiden in hun leerproces.
De begeleidingsschil voor ondersteuning op maat
Naast de inzet van praktijkdocenten wordt er gebruik gemaakt van een zogenoemde begeleidingsschil. Deze laag van ondersteuning zorgt ervoor dat deelnemers niet alleen tijdens, maar ook buiten de formele leeractiviteiten om begeleid en ondersteund worden. Dit continuüm van begeleiding draagt bij aan een leeromgeving waarin de deelnemer centraal staat en zijn of haar ontwikkeling maximaal wordt gefaciliteerd.
Samenvattend:
De 'leerprogramma's van formaat' zijn meer dan alleen een serie bijeenkomsten; ze vormen een geïntegreerd systeem van leren en presteren dat is afgestemd op de behoeften van de hedendaagse (zorg)professionals. Door de unieke combinatie van praktijksituaties, casuïstiek-leren, praktijkgerichte leerelementen en persoonlijke begeleiding, bieden deze praktijktrajecten een ongeëvenaarde kans voor 'toegepaste' professionele ontwikkeling. Het uiteindelijke doel is om deelnemers juist niet alleen te voorzien van (praktische) kennis en vaardigheden, maar hen ook te inspireren en te motiveren om deze toe te passen in hun dagelijks werk, ten bate van de client(en), de bewoner(s) en/of patient(en) en ten faveure van zichzelf, de organisatie en de maatschappij als geheel.
Bronvermelding afbeeldingen: (c) ZorgPraktijkAcademie